Na osnovu člana 73. Zakona o zadrugama („Službeni list SRJ“, br. 41/96) i Ugovora o osnivanju Zadružnog saveza Srbije, Skupština Zadružnog saveza Srbije, na sednici održanoj, 01.07.1997. godine, donosi
PRAVILA ZADRUŽNOG SAVEZA SRBIJE
I – OPŠTE ODREDBE
Član 1.
Zadružni savez Srbije (u daljem tekstu: Savez) je samostalna interesna i stručno-poslovna asocijacija opštih i specijalizovanih zemljoradničkih zadruga, kao obaveznih članica po osnovu Zakona o zadrugama, preduzeća i drugih privrednih subjekata koji se udružuju u Savez.
Član 2.
Savez je osnovan Samoupravnim sporazumom o osnivanju Zadružnog saveza Srbije koji su zaključili regionalni zadružni savezi na dan 9. aprila 1976.godine, a usaglašavanjem svoje organizovanosti sa Zakonom o zemljoradničkim zadrugama („Službeni glasnik SRS“, br. 59/89) i Zakona o zadrugama („Službeni list SFRJ“, br. 3/90), zaključili su na dan 26.12.1990. godine Ugovor o osnivanju Zadružnog saveza Srbije.
Zadružni savez Vojvodine, Zadružni savez Kosova i Metohije, Zadružni savez Beograda i okružni zadružni savezi, zaključili su 01.07.1997. godine Ugovor o osnivanju Zadružnog saveza Srbije, a povodom usaglašavanja svoje organizovanosti sa zakonom o zadrugama („Službeni list SRJ“, br. 41/96).
Član 3.
Pravilima Saveza utvrđuju se: zadaci Saveza; prava i obaveze članica Saveza; upravljanje u Savezu; oblici organizovanja i rada u Savezu; kriterijumi za osnivanje okružnih zadružnih saveza; poslovi zadružne revizije; saradnja Saveza sa republičkim i saveznim organima i organizacijama; javnost rada Saveza i obaveštavanje članova Saveza o radu njegovih organa, oblika rada i organizovanja; način obezbeđivanja sredstava za rad Saveza; organizacija i način obavljanja stručnih i administrativnih poslova u Savezu; postupak donošenja Pravila i drugih opštih akata Saveza i druga pitanja značajna za rad Saveza.
Član 4.
Naziv Saveza je: Zadružni savez Srbije.
Sedište Saveza je u Beogradu u Ulici Resavska br. 15.
Član 5.
Savez je pravno lice sa pravima, obavezama i odgovornostima utvrđenim Zakonom i ovim Pravilima i upisuje se u sudski registar.
Član 6.
Savez ima pečat.
Pečat je okruglog oblika, prečnika 30 mm i sadrži naziv i sedište Saveza, ispisan ćirilicom.
Član 7.
Savez ima amblem koji se sastoji od klasja i dela zupčanika koji uokviruju zrake sunca, pri čijem se vrhu nalazi otvorena knjiga. U sredini su dve ruke stisnute u pozdrav koje predstavljaju jedinstvo i solidarnost zemljoradnika i godina 1895, kada je osnovan Savez srpskih zemljoradničkih zadruga.
II – UDRUŽIVANjE U SAVEZ
Član 8.
U Savez su, saglasno Zakonu o zadrugama udruženo preko Zadružnog saveza Vojvodine, Zadružnog saveza Kosova i Metohije, Zadružnog saveza Beograda i okružnih zadružnih saveza: zemljoradničke zadruge i drugi privredni subjekti koji uspostavljaju proizvodno-eknomske odnose sa zemljoradnicima ili organizuju delatnost u seoskim područjima.
Zemljoradničke zadruge i drugi privredni subjekti, članice Saveza su, preko Saveza, udruženu i Privrednu komoru Srbije.
Član 9.
U Savez mogu neposredno da se udružuju i drugi subjekti ako njihova delatnost doprinosi ostvarivanju ciljeva rada zemljoradničkih zadruga i saveza i razvoju poljoprivrede i sela.
O zahtevu organizacija iz stava 1. ovog člana za neposredno udruživanje u Savez, odlučuje Upravni odbor Saveza.
Član 10.
Članica Saveza iz čl. 9 ovih Pravila može da istupi iz Saveza na osnovu pisane izjave o istupanju.
Svojstvo članice iz čl. 9 ovih Pravila udružene u Savez prestaje istekom godine u kojoj je podneta pisana izjava za istupanje Upravnom odboru Saveza. Članica koja istupa iz Saveza dužna je da izmiri svoje obaveze koje su proistekle iz članstva u Savezu.
III – ZADACI SAVEZA
Član 11.
Savez:
1. Pruža stručnu i drugu pomoć, u saradnji i uz učešće pokrajinskih i okružnih saveza, pri osnivanju zadruga i u toku njihovog rada;
2. Zastupa interese zadruga, pokrajinskih i okružnih saveza pred državnim organima i organizacijama Republike Srbije;
3. Učestvuje u pripremi i pri donošenju Zakona i drugih akata iz domena agroindustrijske proizvodnje i zadrugarstva, posebno zemljoradničkog, uz saradnju i učešće pokrajinskih i okružnih saveza;
4. Angažuje se pri donošenju mera ekonomske i agrarne politike, ocenjuje njihovo dejstvo na kretanja u agroindustrijskoj proizvodnji i odraz na rad zadruga i razvoj zadrugarstva. Prati monetarna kretanja, kretanje cena, analizira investicionu i kreditnu politiku, poreski sistem u saradnji i uz uvažavanje mišljenja i predloga pokrajinskih i okružnih saveza vezane za određene robne proizvodnje;
5. Štiti interese zadruga od monopola prerađivačke industrije koje koriste sirovine iz poljoprivrede;
6. Pomaže zadrugama u povezivanju i radu sa finansijskim organizacijama;
7. Analizira poslovanje zemljoradničkih zadruga, pomaže im u materijalnoj i finansijskoj konsolidaciji;
8. Odlučuje o raspolaganju imovinom koja ostaje posle prestanka rada osnivača;
9. Bavi se izučavanjem organizacionih pitanja i društveno-ekonomskim odnosima u zadrugama;
10. Stara se o ostvarivanju zajendičkih poslovnih funkcija zadruga, organizuje i pomaže osnivanje zadružnih preduzeća radi vršenja prometne funkcije, banaka, štedno-kreditnih službi i dr;
11. U saradnji sa pokrajinskim i okružnim savezima pomaže zadrugama pri izradi proizvodnih programa, izradi pojedinačnih i opštih bilansa potrebnih repromaterijala, finansijskih sredstava i gotovih proizvoda za potrebe zemljoradničkih zadruga;
12. Preko svoje asocijacije „Natura Vita“ radi na organizovanju proizvodnje „zdrave hrane“;
13. Organizuje takmičenje zadruga i zadrugara u postizanju visokih prinosa u poljoprivrednoj proizvodnji;
14. Povezuje zadruge i saveze (pokrajinske-okružne) sa organizacijama koje proizvode sredstva za rad i repromaterijal za potrebe poljoprivrede i prometnim organizacijama agroindustrijskih proizvoda;
15. Utvrđuje kriterijume područja, sedišta, poslove i zadatke okružnih zadružnih saveza, a za okružne saveze na području pokrajina uz dobijeno mišljenje od pokrajinskih zadružnih saveza.
16. Organizuje zadružnu reviziju u skladu sa Pravilima o zadružnoj reviziji koja usvoji Zadružni savez Jugoslavije;
17. Sarađuje sa nastavno-obrazovnim institucijama (srednjim, višim školama i fakultetima) i daje sugestije pri koncipiranju nastavnih planova i programa u obrazovanju kadrova određenih nivoa i profila za potrebe agroindustrijske proizvodnje i zadrugarstva;
18. Organizuje simpozijume, savetovanja, seminare na kojima se raspravlja o značajnim pitanjima iz oblasti poljoprivrede i zadrugarstva;
19. Organizuje svake četvrte godine Kongres zadrugara;
20. Organizuje izdavačku i propagandnu i bavi se marketinškom delatnošću o zadrugarstvu;
21. U saradnji sa zadrugama organizuje ili im pomaže u organizovanju sajmova, izložbi i drugih manifestacija na kojima se prezentiraju dostignuća zadrugara, zemljoradnika i zadruga;
22. Dodeljuje zadružna priznanja, povelje i plakete, zaslužnim zadrugama, zadružnim poslenicima;
23. Koordinira rad osnivača;
24. Obavlja i druge poslove od interesa i značaja za članice Saveza, koje mu se povere (zastupanje, pružanje komercijalnih usluga i sl.).
Član 12.
Zadatke navedene u prethodnom članu Savez obavlja neposredno sa članovima ili preko organa i tela zadružnih saveza, učešća u raznim vidovima saradnje sa organizacijama u poljoprivredi i državnim organima i organizacijama.
IV – NAČIN OSTVARIVANjA ZADATAKA SAVEZA
Član 13.
Savez ostvaruje svoje zadatke i svoju delatnost:
– radom svojih organa, Skupštine,Upravnog odbora i Nadzornog odbora, njihovih radnih tela i stručne službe;
– saradnjom sa zadrugama, pokrajinskim i okružnim savezima i Zadružnim savezom Jugoslavije;
– saradnjom sa preduzećima iz agroindustrijske proizvodnje, trgovinskim preduzećima, bankama, fondovima, naučno-istraživačkim organizacijama, obrazovnim ustanovama, Privrednom komorom Srbije, odgovarajućim resornim ministarstvima Vlade Republike Srbije, preko svojih predstavnika u njihovim organima i radnim telima;
– saradnjom sa savezima drugih oblika zadrugarstva (stambenih, potrošačkih, štedno-kreditnih, omladinskih i učeničkih) u cilju izgradnje zadružnog sistema organizovanja i ostvarivanja ciljeva opšte zadružne politike;
– saradnjom sa državnim organima i organizacijama na rešavanju problema vezanih za poljoprivredu i zemljoradničko zadrugarstvo.
U cilju uspešnijeg izvršavanja zadataka, a u dogovoru zajedno sa članicama, Savez može da osniva zadružna preduzeća, zadružne štedionice, agencije, berze i druge oblike zadružnog organizovanja.
V – PRAVA I OBAVEZE ČLANOVA SAVEZA
Član 14.
Prava članica su:
– da traže i koriste stručnu pomoć Saveza radi rešavanja problema na koje nailaze u svom radu;
– da pokreću inicijative, daju predloge i mišljenja u vezi sa izmenama i dopunama postojećih i donošenja novih zakonskih propisa i drugih akata;
– da preko svojih predstavnika u organima i radnim telima Saveza razmenjuje međusobna iskustva, zauzimaju stavove, učestvuju u donošenju odgovarajućih odluka i akata, odnosno da upravljaju Savezom na načelima ravnopravnosti, uzajamne odgovornosti i solidarnosti.
Član 15.
Obaveze članica Saveza su:
– da informišu Savez o tendencijama i pojavama koje se negativno odražavaju na rad, poslovanje i razvoj zadruga i drugih članova;
– da se aktivno angažuju u kreiranju predloga radi rešavanja određenih pitanja;
– da upravljaju poslovima Saveza neposredno ili preko svojih predstavnika;
– da sprovode odluke, stavove, zaključke i dogovore koje su doneli organi Saveza, ili su ostvareni u Savezu, ili su regulisani odredbama Pravila Saveza;
– da na traženje Saveza dostavljaju određene podatke ili informacije koje su neophodne Savezu za rešavanje konkretnih problema članica i vođenje globalne politike u zadrugarstvu;
– da uredno uplaćuje doprinose Savezu kako bi Savez mogao da ostvaruje svoje funkcije;
– da rade na stvaranju uslova za izvršavanje poslova, zadataka i ciljeva Saveza.
VI – UPRAVLjANjE U SAVEZU
Član 16.
Poslovima Saveza upravljaju njegove članice preko svojih predstavnika u organima Saveza i oblicima organizovanja u Savezu.
Član 17.
Organi Saveza su: Skupština, Upravni odbor, Nadzorni odbor, predsednik Saveza i sekretar Saveza.
Skupština Saveza
Član 18.
Skupština je najviši organ upravljanja Saveza.
Skupština broji 77 članova i čine je: zemljoradnici – zadrugari, direktori zemljoradničkih zadruga i predstavnici drugih privrednih subjekata i organizacija kao i istaknuti zadružni radnici.
Član 19.
Članovi Skupštine biraju: Skupština Zadružnog saveza Vojvodine – 22 člana, Skupština Kosova i Metohije – 8 članova i Skupština okružnih zadružnih saveza – 45 člana.
Broj članova , prema profesionalnoj strukturi, utvrđuje se posebnom odlukom prilikom raspisivanja izbora.
Članove Skupštine iz drugih privrednih subjekata i organizacija i iz reda istaknutih zadružnih radnika, bira Skupština na predlog predsednika Saveza.
Član 20.
Odluku o raspisivanju izbora za članove Skupštine, donosi Skupština Saveza, 60 dana pre isteka mandata članovima Skupštine.
Odlukom o raspisivanju izbora utvrđuju se način izbora članova Skupštine i rokovi sprovođenja izbora.
Član 21.
Mandat članova Skupštine traje 4 godine i po isteku mandata mogu biti još jednom birani na period od 4 godine.
Član 22.
Mandat člana Skupštine prestaje pre isteka vremena na koje je izabran:
– ako podnese ostavku;
– ako ga opozove član Saveza koji ga je izabrao u Skupštinu Saveza;
– usled nepridržavanja Pravila i drugih opštih akata Saveza i neprisustvovanja sednicama Skupštine, najmanje dva puta uzastopno;
– usled prestanka rada članice Saveza kod koje je bio zaposlen;
– ako mu prestane radni odnos kod članice Saveza kod koje je bio zaposlen u vreme izbora ili ako prestane osnov po kome je biran (prestanak obavljanja određene funkcije, odnosno dužnosti kod članice Saveza ili zadružnog saveza).
Član 23.
Članovi Skupštine prilikom donošenja odluka vode računa o zajedničkim interesima članica Saveza, usaglašavaju pojedinačne interese svoje zadruge sa opštim interesima, konsultuju pokrajinske i okružne saveze o pojedinim pitanjima. Pri opredeljivanju i glasanju članovi Skupštine su samostalni.
Član 24.
Skupština Saveza:
a) donosi i usvaja
– Godišnje i dugoročne smernice i odluke vezane za globalnu politiku zemljoradničkog zadrugarstva koje su obavezujuće za sve članice Saveza;
– Pravila Saveza i druga opšta akta Saveza;
– završni račun Saveza, osnovicu, stopu, način i rokove plaćanja doprinosa;
– godišnji izveštaj o radu Saveza i njegovih organa;
– odluke na osnovu sprovedenih analiza od strane Saveza uključujući pozitivne i negativne tendencije u zemljoradničkom zadrugarstvu;
– odluke u vezi sa raspolaganjem i upravljanjem nepokretnom imovinom i stvarima;
– odluke o osnivanju zadružnih preduzeća, zadružnih banaka i štedionica i drugih oblika zadružnog organizovanja;
– Poslovnik o radu Skupštine.
b) utvrđuje
– kriterijume za osnivanje okružnih zadružnih saveza, broj saveza, sedište i poslove i zadatke;
– stavove, mišljenja i sugestije povodom razmatranja mera opšte ekonomske i agrarne politike, drugih propisa i njihovog uticaja na zadrugarstvo i iste dostavlja državnim organima.
v) bira
– Predsednika Skupštine, članove Upravnog odbora, Nadzornog odbora, predsednika i sekretara Saveza.
Član 25.
Skupština radi u sednicama.
Sednice Skupštine održavaju se po potrebi, a najmanje jednom godišnje.
Skupštinu saziva predsednik Skupštine u dogovoru sa predsednikom Saveza.
Skupština se obavezno saziva na zahtev Upravnog odbora, Nadzornog odbora, predsednika Saveza ili najmanje 25 članova Skupštine.
Član 26.
Skupština može da zaseda i donosi odluke ukoliko sednici prisustvuje više od polovine članova Skupštine.
Odluke su donete ako se za njih izjasni više od polovine prisutnih članova Skupštine.
Član 27.
Rad Skupštine uređuje se Poslovnikom.
Član 28.
Skupština bira predsednika Skupštine iz reda svojih članova za ceo mandatni period.
Član 29.
Predsednik Skupštine:
– rukovodi sednicama Skupštine, a u slučaju odsutnosti zamenjuje ga član Skupštine koga Skupština ovlasti;
– potpisuje odluke i druga akta Skupštine;
– zajedno sa predsednikom Saveza stara se i odgovoran je za sprovođenje Programa rada Saveza, odluka, stavova, zaključaka i drugih akata koje donosi Skupština;
– učestvuje u radu Upravnog odbora.
Upravni odbor
Član 30.
Upravni odbor je izvršno-operativni organ Skupštine.
Član 31.
Članove Upravnog odbora bira Skupština iz reda svojih članova i drugih privrednih subjekata i organizacija na predlog predsednika Zadružnog saveza Srbije, uz prethodno pribavljena mišljenja pokrajinskih i okružnih zadružnih saveza.
Upravni odbor čine 23 člana, sledećeg sastava:
– 6 zemljoradnika – zadrugara,
– 9 direktora zemljoradničkih zadruga,
– predsednik Zadružnog saveza Srbije,
– sekretar Zadružnog saveza Srbije,
– predsednik Zadružnog saveza Vojvodine,
– predsednik Zadružnog saveza Kosova i Metohije,
– 2 predsednika okružnih saveza,
– 2 predstavnika drugih privrednih subjekata i organizacija.
U radu Upravnog odbora učestvuju predsednici okružnih zadružnih saveza, bez prava odlučivanja.
Član 32.
Mandat članova Upravnog odbora traje 4 godine i po isteku mandata mogu biti još jednom birani na period od 4 godine.
Član 33.
Mandat članova Upravnog odbora može prestati pre isteka vremena na koje su izabrani po uslovima navedenim u članu 22. ovih Pravila.
Član 34.
Upravni odbor:
– Operativno sprovodi zadatke, smernice, odluke i zaključke Skupštine i o tome izveštava Skupštinu na narednoj sednici;
– preduzima mere za izvršenje planova i programa rada Saveza;
– koordinira rad na pripremi predloga, zaključaka, odluka i drugih akata za odlučivanje Skupštine;
– utvrđuje predlog Pravila Saveza i predloge za njihove izmene i dopune, kao i drugih akata koje donosi Skupština;
– predlaže opšta akta kojima se regulišu prava, obaveze, odgovornosti i položaj zaposlenih u Savezu u skladu sa Zakonom i ovim Pravilima;
– predlaže kriterijume za osnivanje okružnih saveza, broj saveza, sedišta, teritoriju njihovog delovanja;
– razmatra tekuća privredna kretanja, mere ekonomske politike,pozitivne i negativne tendencije i njihov uticaj na zemljoradničko zadrugarstvo;
– određuje predstavnike Saveza u organe i tela drugih organizacija i državne organe;
– raspisuje konkurs i donosi odluke o prijemu novih članova u Savez na inicijativu predsednika Saveza;
– donosi odluke o dodeli zadružnih priznanja istaknutim zadrugarima, zemljoradničkim zadrugama i zadružnim poslenicima;
– bira sekretare i članove radnih tela utvrđenih Pravilima.
Član 35.
Upravni odbor radi u sednicama koje saziva i kojima rukovodi predsednik Saveza.
Predsednik Saveza sednice Upravnog odbora saziva po potrebi.
Član 36.
Upravni odbor može da zaseda i odlučuje ako sednici prisustvuje više od polovine ukupnog broja članova.
Odluke su donete ako se za njih izjasni više od polovine prisutnih članova Odbora.
Upravni odbor može, u hitnim i izuzetnim situacijama da odlučuje i o poslovima iz delokruga Skupštine, s tim što je dužan da na prvoj sledećoj sednici Skupštine istu obavesti radi davanja saglasnosti na donete odluke.
Predsednik Saveza
Član 37.
Predsednika Saveza bira Skupština Saveza iz reda članova Upravnog odbora za mandatni period od 4 godine,a na predlog skupština pokrajinskih i okružnih zadružnih saveza.
Predsednik Saveza m ora da ima završen Poljoprivredni, Ekonomski ili Pravni fakultet i da bude afirmisan zadružni radnik.
Član 38.
Predsednik Saveza za svoj rad odgovara Skupštini Saveza.
Član 39.
Predsednik Saveza:
– predstavlja Savez i zastupa interese članica Saveza pred državnim, društvenim i drugim organima i organizacijama;
– iznalazi adekvatna rešenja u organizovanju zemljoradničkih zadruga, zadružnih saveza, zadružnih i drugih preduzeća;
– rukovodi radom Saveza i usklađuje rad organa Saveza;
– rukovodi radom Upravnog odbora;
– zajedno sa predsednikom Skupštine i članovima Upravnog odbora stara se i odgovoran je za sprovođenje Programa rada Saveza, odluka, stavova, zaključaka i drugih akata koje donose Upravni odbor i Skupština;
– obezbeđuje materijalna sredstva za rad Saveza i vodi nadzor o njihovom trošenju;
– koordinira rad pokrajinskih i okružnih saveza.
Član 40.
Predsednik Saveza je po položaju predsednik Upravnog odbora.
Član 41.
Mandat predsednika Saveza može prestati pre isteka vremena na koje je izabran pod uslovima navedenim u članu 22. ovih Pravila. U slučaju odsutnosti ili sprečenosti, predsednika zamenjuje sekretar Saveza.
Sekretar Saveza
Član 42.
Sekretara Saveza bira Skupština Saveza iz reda članova Upravnog odbora za mandatni period od 4 godine, na predlog skupština pokrajinskih i okružnih zadružnih saveza. Sekretar Saveza mora imati završen Pravni, Poljoprivredni ili Ekonomski fakultet i da je afirmisani zadružni radnik.
Sekretar Saveza je na stalnom radu u Savezu i ostvaruje sva prava i dužnosti iz radnog odonsa na osnovu Zakona i Kolektivnog ugovora.
Za svoj rad sekretar odgovara Upravnom odboru i Skupštini Saveza.
Član 43.
Ako izbornim licima od strane Skupštine prestane radni odnos u Savezu a ne zaposle se van Saveza, biće raspoređeni u Savezu na poslovima i zadacima prema njihovim stručnim kvalifikacijama i sposobnostima.
Ako odbiju da rade na mestima na kojima budu raspoređeni, prestaje im radni odnos u Savezu, o čemu odlučuje Upravni odbor Saveza.
Član 44.
Sekretar Saveza:
– Zastupa Savez u pravnim, imovinskim i drugim poslovima pred trećim licima;
– rukovodi radom Stručne službe Saveza, planira, inicira, koordinira i usaglašava njen rad;
– odgovara za kvalitetnu i blagovremenu pripremu analiza i materijala koji se razmatraju na sednicama organa Saveza;
– stara se o sporovođenju odluka i zaključaka donetih od strane organa i radniih tela Saveza;
– odgovara za zakonitost rada Saveza, izradu i postojanje normativnih akata;
– vodi računa o donošenju i izvršenju Programa rada Saveza;
– zajedno sa predsednikom se stara o obezbeđivanju materijalnih sredstava za rad Saveza i naredbodavac je za izvršenje finansijskog plana Saveza;
– disciplinski je starešina za radnike stručne službe Saveza;
– obavlja druge poslove utvrđene Pravilima i drugim opštim aktima Saveza.
Član 45.
Mandat sekretara Saveza može prestati pre isteka vremena na koje je izabran pod uslovima navedenim u članu 22. ovih Pravila.
Nadzorni odbor
Član 46.
Nadzorni odbor Saveza je nadzorni organ koji vrši kontrolu sprovođenja Pravila i drugih akata Saveza, kontrolu finansijsko-materijalnog poslovanja Saveza i njegove stručne službe.
Član 47.
Nadzorni odbor, posebno inicira rad na izradi potrebnih akata i preduzimanju stručnih i drugih mera od strane nadležnih zadružnih saveza u vezi ostvarivanja funkcije zadružne revizije u zadrugama i zadružnim savezima.
Nadzorni odbor posebno koordinira, prati i kontroliše donošenje akata, osposobljavanje službi u savezima ili ovlašćenim preduzećima i sprovođenje tih akata.
Član 48.
Nadzorni odbor broji 11 članova koje bira Skupština Saveza iz reda članica Saveza, a na predlog skupština pokrajinskih i okružnih zadružnih saveza.
Nadzorni odbor ima predsednika i zamenika predsednika koji se biraju iz redova članova.
Predsednik, zamenik predsednika i članovi Odbora ne mogu biti članovi Skupštine Saveza ili njegovih drugih organa i radnih tela.
Odredbe ovih Pravila koje se odnose na izbor i mandat člana Skupštine, prava i obaveze, prestanak mandata, shodno se primenjuju i na članove Nadzornog odbora.
Član 49.
Nadzorni odbor podnosi Skupštini Saveza izveštaj o pitanjima iz svog delokruga najmanje jedanput godišnje prilikom usvajanja izvšetaja o radu Saveza i godišnjeg obračuna.
VI – OBLICI DELOVANjA RADA U SAVEZU
Član 50.
Skupština i Upravni odbor mogu svojim odlukama da obrazuju stalna i povremena radna tela radi ostvarivanja politike, izvršavanja zadataka Saveza, kao i radi izučavanja pitanja koja treba da budu predmet razmatranja na sednicama organa Saveza.
Član 51.
Radna tela Saveza su: odbori, komisije, radne grupe i sl.
Radna tela kroz svoj rad zauzimaju stavove, daju preporuke i donose zaključke o kojima obaveštavaju Upravni odbor i Skupštinu.
O izvršavanju svojih zadataka, radna tela ostvaruju saradnju sa: zadrugama, drugim subjektima agroindustrijske proizvodnje, pokrajinskim i okružnim savezima, stručnim i naučnim institucijama i državnim organima.
Član 52.
Radna tela Saveza su:
a) Odbori
– Odbor za organizaciju, prestruktuiranje i intenzifikaciju poljoprivredne i agroindustrijske proizvodnje;
– Odbor za organizaciju i razvoj zemljoradničkih zadruga;
– Odbor za takmičenje zadrugara i zadruga;
– Odbor za tržište, cene i obezbeđivanje (snabdevanje) zadruga sredstvima za proizvodnju;
– Odbor za obrazovanje, zapošljavanje i pružanje pomoći zadrugama u obezbeđivanju kadrovima;
– Odbor Zadružnog fonda;
– Udruženje „Natura Vita“.
b) Komisije
– Komisija za finansijska pitanja;
– Komisija za kadrove, rad i radne odnose;
– Disciplinska komisija;
– Komisija za odlikovanja i društvena priznanja;
– Komisija za izdavačku delatnost;
– Komisija za informacije.
v) Radne grupe
Radne grupe se formiraju po potrebi.
VII – KRITERIJUMI ZA OSNIVANjE OKRUŽNIH ZADRUŽNIH SAVEZA
Član 53.
Na osnovu člana 24. Zakona o zemljoradničkim zadrugama („Službeni glasnik SRS“, br. 59/89), postoje osam regionalnih zadružnih saveza (Kraljevo, Požarevac, Jagodina, Užice, Valjevo, Zaječar, Niš, Leskovac) , Zadružni savez Beograda, Zadružni savez Vojvodine, Zadružni savez Kosova i Metohije i Zadružni savez Srbije koji shodno članu 91. Zakona o zadrugama nastavljaju sa radom.
Skupština Zadružnog saveza Srbije doneće posebnu odluku o nastavku rada ovih saveza, njihovom nazivu i sedištu.
Član 54.
Da bi osnovao novi okružni savez, odnosno podelio postojeći, u skladu sa članom 69, stav 2 Zakona o zadrugama i člana 1. tačke 14, ovih Pravila, utvrđuju se sledeći kriterijumi: 1. ostvareni dohodak u poljoprivredi individualnog sektora; 2. broj zemljoradničkih zadruga; 3. veličina područja koje zadruge pokrivaju; 4. materijalna i kadrovska opremljenost zadruga; 5. materijalno-kadrovski uslovi za rad okružnih saveza.
Detaljnije kriterijume za osnivanje okružnih zadružnih saveza donosi Skupština Zadružnog saveza Srbije za celu teritoriju Srbije, a saglasnost Skupštine Zadružnog saveza Srbije se daje pojedinačno za svaki savez, na osnovu konkretno sagledanih uslova i materijalne opremljenosti zadruga tog područja.
Član 55.
Odluku o osnivanju okružnog zadružnog saveza donose zainteresovane zemljoradničke zadruge uz prethodno pribavljenu saglasnost od Zadružnog saveza Srbije.
Član 56.
Postojeći regionalni zadružni savezi dužni su da u roku od godinu dana usaglase svoje materijalno i kadrovsko stanje u odnosu na kriterijume iz člana 54. ovih Pravila.
VIII – POSLOVI ZADRUŽNE REVIZIJE
Član 57.
Zadružni savez Srbije stručno i materijalno podržava sprovođenje zakonskih odredbi u vršenju funkcija zadružne revizije.
Inicira i konkretno pomaže Zadružnom savezu Jugoslavije pri donošenju potrebnih akata (Pravilnika o reviziji i dr.) i stvaranju uslova za vršenje ove funkcije (obezbeđenje materijalnih sredstava, stručno osposobljavanje ljudi i dr.).
Član 58.
Zadružni savez Srbije konkretno vrši reviziju u zadrugama i zadružnim savezima, na osnovu donetih akata o reviziji u Zadružnom savezu Jugoslavije, pre svoje osposobljene stručne službe u Savezu ili preko svojih ovlašćenih preduzeća za reviziju.
Zadaci i sadržaj rada revizione službe koja se organizuje pri Savezu definisana su Zakonom i aktom Zadružnog saveza Jugoslavije.
IX – SARADNjA SAVEZA SA REPUBLIČKIM I SAVEZNIM ORGANIMA I ORGANIZACIJAMA
Član 59.
U ostvarivanju svoje delatnosti, Savez sarađuje sa republičkim organima i organizacijama, sa pokrajinskim, okružnim zadružnim savezima, sa Zadružnim savezom Jugoslavije, a posebno sa regionalnim privrednim komorama i Privrednom komorom Srbije u čije organe savezi delegiraju svoje predstavnike i na taj način ostvaruju jedinstven komorski mehanizam.
Član 60.
Saradnja Saveza sa republičkim organima i organizacijama ostvaruje se:
– putem obaveštavanja nadležnih organa Republike o pojavama i problemima u zadrugarstvu;
– iskazivanjem zajedničkih interesa zadruga i zastupanjem ovakvih interesa kroz pokretanje inicijativa i zahteva za donošenje Zakona i drugih propisa i mera iz oblasti zadrugarstva i učestvuje u njihovoj pripremi;
– davanjem sugestija i mišljenja na zakonske i druge propise od interesa za zadrugarstvo.
Član 61.
Saradnja Saveza sa pokrajinskim i okružnim zadružnim savezima ostvaruje se u usklađivanju njihovih planova rada, organizovanju zajedničkih akcija, zajedničkim radom na određenim poslovima, međusobnom informisanju i drugim oblicima saradnje.
Član 62.
Zemljoradničke zadruge i drugi oblici zadružnog organizovanja, preko Zadružnog saveza Srbije i zajedno sa Zadružnim savezom Crne Gore, osnivaju Zadružni savez Jugoslavije usvajanjem i potpisivanjem Ugovora o osnivanju Zadružnog saveza Jugoslavije.
Ugovorom i Pravilima Zadružnog saveza Jugoslavije, biće utvrđeni zadaci Saveza, kriterijumi za sastav organa Saveza i delokrug njihovog rada, a na Ugovor i Pravila Zadružnog saveza Jugoslavije saglasnost daju skupštine republičkih zadružnih saveza.
X – JAVNOST RADA SAVEZA
Član 63.
Javnost rada Saveza obezbeđuje se otvorenošću sednica organa i tela i drugih skupova u Savezu, izdavanjem informacija o njihovom radu i saradnjom sa sredstvima javnog informisanja i drugim sredstvima obaveštavanja.
Član 64.
Organi i tela u Savezu mogu isključiti, ili ograničiti javnost sednice ili skupa, kada to nalaže opšti interes ili kada se razmatraju dokumenta ili podaci poverljive prirode.
Član 65.
Savez redovno upoznaje svoje članice i javnost sa odlukama, stavovima i predlozima usvojenim na sednicama organa i tela i drugih skupova u Savezu, putem sredstava javnog informisanja, davanjem izjava ili izdavanjem posebnog zadružnog glasila.
XI – NAČIN OBEZBEĐIVANjA SREDSTAVA ZA RAD SAVEZA
Član 66.
Sredstva za rad Saveza obrazuju se od doprinosa koji uplaćuju članice Saveza, od doprinosa koji plaćaju dobrovoljne članice Saveza, i naknada za usluge koje vrši Savez i iz drugih izvora.
Član 67.
Osnovicu, stopu doprinosa i način uplate doprinosa koji obavezno plaćaju sve zemljoradničke zadruge sa područja Srbije direktno Savezu, kao i visinu godišnjih prihoda i rashoda Saveza, utvrđuje Skupština Saveza.
U obezbeđivanju sredstava za godišnji rad Saveza treba voditi računa da okružni savezi okvirno učestuvju u pokrivanju oko 60%, Zadružni savez Vojovdine sa 30% i Zadružni savez Kosova i Metohije sa 10% ukupnih godišnjih troškova Saveza, što je adekvatno njihovom učešću u stvaranju narodnog dohotka poljoprivrede individualnih troškova.
Stopa doprinosa za Zadružni savez Srbije koju sve zadruge sa područja pokrajina obavezno plaćaju direktno Savezu, u principu ne može da bude veća od prosečne stope doprinosa koju zadruge plaćaju pokrajinskim savezima. Upravni odbor može između dve sednice da promeni stopu doprinosa i o tome obaveštava Skupštinu na prvoj sednici.
Član 68.
Potrebna sredstva za rad Saveza utvrđuju se i raspoređuju finansijskim planom Saveza.
Sredstva u finansijskom planu iskazuju se i utvrđuju po vrstama prihoda, a raspoređuju se po namenama.
Utvrđivanje visine sredstava i Finansijski plan predstavljaju sastavni deo godišnjeg programa rada Saveza.
Član 69.
Finansijski plan se donosi krajem prethodne za narednu godinu ili najkasnije do kraja meseca marta u tekućoj godini.
Ako Skupština ne donese blagovremeno finansijski plan, shodno članu 66, finansiranje Saveza u tekućoj godini vrši se na osnovu odluke o privremenom finansiranju Saveza u visini srazmernoj finansijskom planu iz prethodne godine.
Član 70.
U slučaju neravnomernog priticanja prihoda Saveza, usled čega može da se dovede u pitanje izvršavanje zadataka Saveza, Savez može da se kratkoročno zaduži.
Za potrebe investicione izgradnje, Savez može da se, na osnovu odluke Skupštine dugoročno zadužuje kod banaka.
Član 71.
Za izvršenje određenih trajnih ili povremenih poslova i akcija od opšteg interesa za savez, zainteresovane zadruge i druge organizacije mogu da udružuju sredstva kod Saveza.
Međusobna prava i obaveze organizacija koje udružuju sredstva, kao namene i način raspolaganja udruženim sredstvima, uređuju se posebnim Ugovorom.
Član 72.
Po isteku godine sastavlja se završni račun o izvršenju finansijskog plana Saveza kojim se konačno utvrđuju sredstva i njihov raspored.
XII – STRUČNA SLUŽBA SAVEZA
Član 73.
Za obavljanje stručnih, administrativnih i drugih poslova, Savez ima stručnu službu.
Stručnjaci i drugi radnici u stručnoj službi, svoja prava i dužnosti ostvaruju na osnovu Zakona, Statuta i Kolektivnog ugovora.
Član 74.
Stručna služba Saveza obavlja sledeće poslove i zadatke:
– prati i izučava kretanja i mere u privredi i agroindustrijskoj proizvodnji od značaja za razvoj poljoprivrede i sela, zemljoradničkih zadruga i drugih članica Saveza;
– pruža stručnu pomoć članicama: u sferi organizovanja proizvodnje, snabdevanju sredstvima za proizvodnju, plasmanu proizvoda, unutrašnjem organizovanju, obezbeđivanju finansijskih sredstava i rešavanju finansijskih problema;
– priprema stručne analize, izveštaje i informacije o stanju u agroindustrijskoj proizvodnji i zemljoradničkom zadrugarstvu;
– priprema predloge za izmene, dopune Zakona kao i donošenje novih zakona, koji su od značaja za razvoj poljoprivrede i zemljoradničkog zadrugarstva;
– priprema materijale za sednice organa Saveza i njihovih radnih tela;
– stara se o izvršavanju donetih odluka i zaključaka na organima Saveza;
– informiše javnost i svoje članice o radu Saveza putem sredstava javnog informisanja ili na drugi način;
– organizuje izdavačku delatnost Saveza;
– vrši druge poslove koje im stave u zadatak organi Saveza, predsednik i sekretar Saveza.
U obavljanju svojih poslova, zaposleni u službi, sarađuju sa službama pokrajinskih i okružnih zadružnih saveza, Privrednom komorom Srbije, republičkim organima i organizacijama, stručnim i naučnim organizacijama.
Član 75.
Služba svoje zadatke obavlja na bazi godišnjeg plana rada i mesečnih operativnih programa rada.
Član 76.
Zaposleni u stručnoj službi su posebno dužni:
– da savesno, blagovremeno i efikasno obavljaju poslove i poverene im zadatke;
– da snose odgovornost za svoje stručne predloge i druge materijale koji služe kao osnova za zauzimanje stavova i donošenja odluka u organima Saveza i šire;
– da čuvaju i racionalno koriste sredstva i imovinu Saveza;
– da čuvaju, kao službenu i poslovnu tajnu, dokumenta i podatke koji su propisima i aktima proglašeni službenom ili poslovnom tajnom.
Član 77.
Zadaci stručne službe, sistematizacija poslova, organizacija poslova, potreban broj izvršioca, kvalifikaciona struktura i dr., uređuju se PRAVILNIKOM O UNUTRAŠNjOJ ORGANIZACIJI I SISTEMATIZACIJI POSLOVA I RADNIH ZADATAKA stručne službe Zadružnog saveza Srbije, koje donosi Upravni odbor.
Izvršioci zadataka u stručnoj službi su: savetnici, stručni saradnici, referenti, radnici drugih profila i kvalifikacija i spoljni saradnici.
Član 78.
Sredstva za obezbeđivanje zarada i rešavanja drugih finansijskih pitanja radnika stručne službe, obezbeđuju se iz prihoda Saveza a raspoređuju se na bazi PRAVILNIKA O OSNOVAMA I MERILIMA ZA RASPODELU DOBITI I RASPODELU SREDSTAVA ZARADE, koji donosi Upravni odbor a kojim se utvrđuju osnove, merila i kriterijumi za raspodelu.
XIII – AKTI SAVEZA
Član 79.
U cilju ostvarivanja svojih zadataka, organi Saveza donose odgovarajuća akta.
Akti Saveza su: Ugovor o osnivanju, Praivla, pravilnici, planovi, programi, poslovnici, rešenja, uputstva i dr.
U zavisnosti od karaktera pitanja koja se regulišu pojedinim aktima, donose ih odgovarajući organi Saveza.
Član 80.
Inicijativu za donošenje Pravila Saveza, odnosno za njegove izmene i dopune može dati Upravni odbor, Nadzorni odbor, predsednik Saveza i oblik organizovanja i rada u Savezu.
Izmene i dopune Pravila usvaja Skupština Saveza.
XIV – PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE
Član 81.
Do donošenja novih, na snazi ostaju opšta akta koja su ranije doneli organi Saveza.
Opšti akti iz stava 1. ovog člana usaglasiće se sa odredbama ovih Pravila najkasnije u roku od tri meseca od dana stupanja na snagu ovih Pravila.
Član 82.
Stupanjem na snagu ovih Pravila, prestaje da važi Statut Zadružnog saveza Srbije koji je donet 15.II 1995. godine.
PREDSEDNIK SKUPŠTINE
ZADRUŽNOG SAVEZA SRBIJE
Tomislav Savić
U Beogradu, 1. jula 1997. godine
Broj: 04-75/6